Interview met Jochgem van der Heijden - Cattery Ashamta
1) Hoe lang fok je al en hoe ben je begonnen?
Ik ben begonnen met mijn cattery in 2001 (ik fok dus 20 jaar). Op een 3 weken durende rondreis samen met mijn partner Claudia door Egypte kwamen we op een gegeven moment bij een bedoeїenstam terecht waar we uitgenodigd werden om te eten. Daar liep een half langharige kat rond (waarschijnlijk een turkse angora of iets dergelijks). Ik vond het een erg mooie kat. Bij terugkomst in Nederland ben ik o.a. op internet gaan zoeken naar langharige en halflangharige katten rassen.
Een van mijn criteria was een natuurras met zo min mogelijk inteelt. Zodoende dat er een aantal rassen de revue passeerde. De Turkse Angora, Noorse boskat, Siberische boskat en de Maine Coon. Er waren destijds weinig fokkers die met Turkse Angora's of Siberische boskatten werkten dus werd de keus ofwel de Noor of de Maine Coon. Onder andere omdat het stamboek nog open was bij de Maine coon en dat ze qua karakter wat aanhankelijker waren dan de Noor ben ik uiteindelijk voor de Maine Coon gegaan.
Na enige tijd zoeken ben ik in Rotterdam uitgekomen bij cattery Carry through en daar zijn zowel ik als Claudia gevallen voor een zilver classic poesje (bleek achteraf een zilver schildpad poes te zijn) Sammy Jo's Carry Through Nefertari. Ik had haar voor de fok gekocht, maar toen ik op zoek ging naar mijn 2de Maine Coon poes kwam ik via een omweg (Wilco Mosterd cattery Sweet Rialto's) terecht bij Misha Peersmans van de Dorsai cattery die een leuk poesje beschikbaar had. Zij zag de stamboom van Nefertari en wat bleek; er zaten diverse katten in die vermoedelijk HCM hadden of nakomelingen gegeven hadden met HCM. Laten we duidelijk zijn, dit was ver voordat HCM algemeen bekend was bij de Maine Coon en er dus door het gros van de fokkers niet op getest werd. Na overleg met Misha en uiteindelijk ook Marga Harms (cattery Shanna) werd er besloten om Nefertari te testen als ze 1 jaar was en dan eventueel een nest met haar te doen.
Marga Harms had intussen een heel leuk outcross nestje liggen en daar is onze 2de poes vandaan gekomen Shanna's Yakima Ashera. Vrij kort daarop had Marga nog een nestje liggen en daar is onze 3de poes vandaan gekomen Shanna's Texas Blue Amun die we als uitzet poes kregen. Overigens is onze cattery naam Ashamta afgeleid van onze eerste 3 Maine Coons ASHera, AMun en TAra (Nefertari)
In dezelfde tijdspanne ben ik op zoek gegaan naar een foundation kater en kwam zodoende bij Cattery Koontucky van Juli Spayde in Michegan USA terecht. Daar ben ik op Koontucky Osiris gevallen, een vol F3 foundation katertje en heb hem aangeschaft. Osiris is 17,5 jaar bij ons geweest (overleden in 2020) en heeft tot op hoge leeftijd (12 jaar) heel tevreden als dekkater gefunctioneerd.
Julie Spayde bood me ook 2 volwassen foundation poezen aan Koontucky Hesperia (een F2) en Koontucky Otsitsa (ook een F2) ik heb toen deze 2 poezen samen met Osiris naar Nederland laten komen. Helaas bleek bij de HCM scan van Otsitsa dat ze een scheur in haar middenrif had en dat het hart en de lever vergroeid waren.
Gelukkig is ze uiteindelijk nog 17 jaar geworden en heeft haar dagen bij mijn ouders in Frankrijk kunnen slijten. Hesperia is uiteindelijk van ouderdom in 2018 overleden op 17 jarige leeftijd.
Voordat mijn 3 foundation katten naar Nederland kwamen kreeg ik via Rina Stapel (Cattery Tari Coons) die ging stoppen met haar Maine Coon cattery een volwassen dekkater aangeboden Tari Coons Kazandakis Nikos. Na overleg met
Marga Harms en Misha Peersmans (mijn toenmalige mentoren) zijn we gaan kijken en hebben we hem in huis genomen om samen met hem een nestje met Nefertari te doen. Helaas kreeg Nefertari een baarmoeder ontsteking op de dag dat Nikos in huis kwam en hebben we haar laten steriliseren. Ze is daarna nog 17 jaar bij ons gebleven en is uiteindelijk overleden aan bot kanker. Ze is een keer getest op HCM en was vrij en gezien haar leeftijd is het ook niet waarschijnlijk dat ze HCM had.
De eerste 2 nestjes die we gefokt hebben (in 2003) waren van Koontucky Hesperia en Tari Coons Kazandakis Nikos en vrij kort daarop een nestje van Tari Coons Kazandakis Nikos en Shanna Yakima Ashera. Uit het nest van Hesperia is in ieder geval nog 1 kater in leven; Atum van Ashamta, een poes Ammut is helaas overleden aan kanker in 2009. Met de eigenaren van de andere kittens van dat nest hebben we helaas geen contact meer. Het kitten van Ashera is op een leeftijd van 1 jaar overleden aan FIP, waarschijnlijk te wijten aan het feit dat zijn eigenaren hem los buiten lieten lopen, iets wat contractueel verboden was.
In maart 2004 werden de eerste nakomelingenvan Koontucky Osiris en Texas Blue amun geboren.1 Kater uit dat nestje is toen naar Zweden gegaan (Cattery Manitou's) als dekkater en een poesje naar Shanna cattery die toen als uitzet poes naar cattery Mithrandir is gegaan.
2) Welk doel streef je na bij het fokken?
Mijn doel bij het fokken is een laag inteelt gehalte te bereiken (rond en het liefste onder de 5% inteelt) en lage clones (onder de 20%) en toch redelijk showwaardige katten te fokken. Daarnaast is het erg belangrijk dat mijn katten getest zijn en bij voorkeur uit geteste lijnen komen zodat ik de gezondheid van kittens enigszins kan waarborgen. Een derde punt wat erg belangrijk is voor mij bij het fokken is dat de katten een goed karakter hebben erg sociaal en mens gericht zijn.
3) Wat maakt een kat geschikt voor de fok? Waar let je op qua match bij een partner?
Bij de aanschaf van een poes of kater moet de kat uit goed geteste lijnen komen of de ouders en andere voorouders moeten een hoge leeftijden hebben bereikt. Uiteraard is dat bij de aanschaf van foundation katten bijna niet mogelijk, maar dat is een risico wat je neemt bij de aanschaf van foundations. In sommige landen wordt er nog niet zoveel getest. Als ik daar een kat (showlijn/outcross) aanschaf kijk ik daarom altijd of er veel voorouders zijn die een hoge leeftijd hebben bereikt. Daarnaast ga ik op zoek naar nakomelingen en kijk of die wel getest zijn op HCM en andere erfelijke afwijkingen. Indien daar een kat bij zit die overleden is aan bijv. HCM of een andere erfelijke afwijking heeft ga ik de stamboom uitpluizen om er achter te komen vanuit welke kant van de ouders het mogelijk vererft wordt.
Bij de aanschaf van een kater of het uitzoeken van een dekkater kijk ik of deze qua stamboom (testen, inteelt, clones etc) bij mijn poezen past. Daarnaast kijk ik naar de mindere punten van mijn poezen en zoek naar een kater die deze punten zou kunnen verbeteren.
Bij een kitten uit eigen fok wat ik aanhou zijn dezelfde criteria van belang als bij de aanschaf van een kat. Daarnaast is het van belang dat de poes of kater die ik aanhoud een goed karakter heeft en naar alle waarschijnlijkheid goed in je groep zal gaan passen. Soms is het zo dat een kitten blijft om een bepaalde lijn te kunnen behouden. Het kan dan voorkomen dat het kitten qua uiterlijk niet precies is wat ik voor ogen had. Dat is weer iets waar aan gewerkt kan worden bij volgende generaties.
4) Worden je fokdieren getest en zo ja, welke testen en waarom wel / niet?
Ja al onze katten worden getest al vanaf het begin (2001) op HCM, PKD, PL en HD en sinds de dna testen ook op HCM, PKD, SMA, PK-def en alle andere afwijkingen waarop in de combitest wordt getest. Mijn eerste echte fokkatten katten (Ashera en Amun) komen uit geteste lijnen, de testen voor PL, HD en HCM gaan soms terug tot in de jaren 80/90 .
5) Show je en waarom wel / niet?
Vroeger showde we met name bij CFA omdat je daar meer keurmeesters kreeg dan bij Fife shows. Met name de eerste 10 jaar hebben we geshowd om zodoende meer zicht te krijgen in de showkwaliteit van onze kittens. De laatste 10 jaar showen we niet meer omdat het weinig nut heeft. De extreme showlijnen zijn niet bepaald het type dat we fokken en niet willen fokken. Met het runnen van een eigen zaak en 2 jonge kinderen hebben we gewoonweg geen tijd meer om naar shows te gaan.
6) Hoe oud is je oudste coon en hoe jong de jongste? Hoeveel generaties heb je in huis?
Sinds het overlijden van Koontucky Osiris vorig jaar is de oudste coon die we nu in huis hebben Cleopatra Thea van Ashamta (een achter kleindochter van Osiris en dochter van Hesperia) ze wordt in juli 13 jaar. De jongste telg is Victor van Ashamta een van onze toekomstige dekkaters. we hebben op dit moment 3 generaties in huis, hieronder 3 van onze dames: oma Cleopatra haar dochter Philyra en kleindochter Theia.
7) Hoeveel katten heb je momenteel en leven die samen met andere huisdieren? Hoeveel daarvan zijn open en hoeveel kastraten?
We hebben 4 open katers: Brilthor Eoghan is onze oudste dekkater die binnenkort met pensioen gaat. Daarnaast hebben we een nieuwe showlijn kater Magic Lake Power Plant en 2 katertjes uit eigen fok Osiris van Ashamta en Victor van Ashamta zij zullen het stokje over moeten gaan nemen van Eoghan.
We hebben 1 kastraat Cleopatra Thea van Ashamta (binnenkort wordt ook Octavia geholpen dus dan hebben we er 2) en we hebben 9 open poezen (incl Octavia). In totaal hebben we dus 14 katten. Verder hebben we geen andere huisdieren.
8) Hoe heb je je groep onderverdeeld in huis?
Alle poezen wonen in de woonkamer. Power plant en Osiris hebben de gang, trap overloop en badkamer tot hun beschikking. Vanwege zijn extreme sproeigedrag en agressiviteit naar andere katers heeft Eoghan een eigen verwarmt binnen verblijf in onze garage met daaraan vast een eigen buiten ren. Onze jongste kater Victor (op moment van schrijven nog geen 13 weken) zit in de woonkamer bij zijn moeder en de andere poezen. Zodra hij oud genoeg is zal hij gaan verhuizen en bij Power Plant en Osiris gaan wonen. Zowel Power Plant, Osiris als Victor mogen onder begeleiding in onze achtertuin en af en toe gaan we samen met de kinderen een blokje om met Power Plant of Osiris. Uiteraard zijn Power Plant en Osiris dan aangelijnt en dat gaat met name met Power Plant prima. Osiris heeft nog wat training nodig.
Hieronder 3 generaties van vol foundation tot 30% foundation:
9) Zijn er plaatsen in huis waar je katten niet mogen komen?
De enige 2 ruimtes waar geen katen mogen komen zijn de zolder en de keuken. We hadden vroeger een open keuken maar ik heb deze dicht moeten maken omdat met name Koontucky Hesperia het presteerde om de koelkast en pedaal emmer open te maken en alles wat eetbaar was eruit te halen. Ze was zelfs zo brutaal om je biefstuk uit je pan te pikken als je even niet oplette, of een hap uit een perzik op de fruitschaal te nemen.
10) Hoe groeien de kittens bij jou op? Waar verblijven ze, wat geef je ze te eten en hoe socialiseer je ze?
De eerste 9 weken (tot aan de eerste enting) zitten de kittens op onze slaapkamer. Daarna verhuzen ze samen met moeders naar de woonkamer waar ze tot hun vertrek verblijven. Qua eten krijgen ze zo'n beetje van alles; Droog voer ongeveer iedere maand iets anders, diverse soorten blikvoer, vers voer (carnibest of iets vergelijkbaars) vers rundvlees en af en toe wat vis.
11) Wat is voor jou de definitie van de ideale kittenkoper?
Dat ligt eraan of het een fokker betreft of een 'gewone' kitten koper. Als het om een fokker gaat moet deze al zijn fok dieren testen op HCM, PKD, PL, HD en alle relevante dna testen. Daarnaast wil ik altijd gecontacteerd worden als er een kitten de fok in gaat. De al aanwezige katten die de fokker heeft moeten niet uit “bagger” lijnen komen. Dat wil in mijn optiek zeggen geen Russische lijnen of showlijnen waar weinig uit getest is of die heel erg hoog in de inteelt/clones zitten. Soms komt het voor dat een fokker met dat soort lijnen serieus wil overstappen naar outcross of foundations, in dat geval wil ik een verkoop nog wel overwegen. Dit gebeurt echter pas na heel wat gesprekken en ik moet wel helemaal overtuigd zijn dat de fokker die kant op gaat. Niet dat een van mijn kittens gebruikt wordt om de inteelt percentages snel naar beneden te halen en daarna weer gewoon door fokken met hoge inteelt lijnen.
Wat betreft een 'gewone'' kittenkoper zijn mijn criteria wat minder streng. Het belangrijkste is dat de kittenkoper een ''forever home" bied aan het kitten en de middelen heeft om het kitten goed te verzorgen. Graag hoor ik dat een kittenkoper zich ingelezen heeft in het ras en zijn of haar keuze goed overwogen heeft; zowel qua ras als wat betreft de gezondheid. Een Ideale kittenkoper zal vragen of ouder dieren getest zijn etc. en zal een aantal keer op bezoek
komen. Het is bij mij niet een harde eis dat er een andere kat aanwezig moet zijn, sommige katten zijn namelijk liever alleen dan met een andere kat. Met name bij herplaatsers merk ik wel eens dat een kat liever alleen is dan met andere katten. Een goed voorbeeld hiervan was Koontucky Otsitsa die echt een hekel had aan andere katten en kittens. Gelukkig is ze naar mijn ouders gegaan die heel erg ruim wonen in een nationaal park in Frankrijk waar ze de ruimte had om zich indien gewenst af te zonderen van de 2 andere katten. Of ik zelf een goede klik heb met de kittenkoper is wat minder belangrijk. Het belangrijkste is dat het kitten een gouden mandje heeft. Mocht een kittenkoper onverhoopt niet meer voor een fokje van ons kunnen zorgen dan zullen wij altijd proberen een nieuw huisje voor hem of haar te zoeken en in noodsituaties halen we de kat op of mag men de kat hier afgeven.
12) Hoe zou je je groep katten willen omschrijven?
Erg divers, we hebben grote Maine Coons en kleine Maine Coons. We hebben 100% “nieuwe” showlijnen, “oude” showlijnen, outcross katten (met hoge foundation content) en vroeger ook 100% foundation katten. Alle poezen hebben een sterke persoonlijkheid en er zitten nogal wat dominante karakters tussen. Met name de poezen met hoge foundation content kunnen nog wel eens onderling ruzie maken.
13) Wat gebeurt er met de katten die met pensioen gaan of door andere omstandigheden niet meer inzetbaar zijn voor de fok?
Als de poes of kater op leeftijd is en goed in de groep ligt blijft hij of zij bij ons. Is dat niet het geval of betreft het en jonge castraat dan wordt deze meestal geplaatst. Ik ben bij het plaatsen van een castraat over het algemeen een stuk strenger en heb meer eisen als het gaat om de omstandigheden waar een herplaatser terecht komt.
14) Het leven van een fokker gaat echt niet altijd over rozen. Wat zijn de dingen waar je het voor doet? Wat is het dat opweegt tegen de moeilijke momenten?
We hebben door de jaren heen veel tegenslagen gehad; levende kittens met open buiken, knikstaartjes, een poes waar de hechtingen van de keizersnee knapte en die we levend maar badend in het bloed vonden. Ze is na een geslaagde operatie de dag erop alsnog overleden. Een kitten wat vanwege zuurstof gebrek op 10 dagen leeftijd zijn staart verloor en waarvan de poten afstierven waardoor we het hebben moeten laten inslapen. En uiteraard doodgeboren kittens en katten die overleden aan kanker.
Daar tegen over staat het plezier in het grootbrengen van kittens en de onvoorwaardelijke liefde die een kat voor je heeft. Het zien opgroeien van kittens die verhuisd zijn en de positieve berichten en foto's die je van tijd tot tijd krijgt van voormalige kittenkopers wegen zeker op tegen de moeilijke momenten.
15) Wat is nog een grote wens voor je cattery?
Het fokken van een showwinnaar met lage inteelt (minder dan 5%) en erg lage clones (15% of minder). Daarnaast zou ik nog een keer een kater of poes willen die uit 100% oude showlijnen komt maar erg laag in de clones zit (rond de 10-15%) en die onder de 10% inteelt zit. Helaas is dat laatste waarschijnlijk niet meer mogelijk.
16) Aan welke cattery (uit de cattery lijst) geef jij het stokje door?
Marga Harms van Cattery Shanna